Włodzimierz Przerwa-Tetmajer - Święcone

Tetmajer uważany był za „szczerego malarza ludu”, postrzegającego w nim źródło polskości. Zafascynowany Bronowicami, utrwalał na płótnach zarówno tamtejsze krajobrazy, jak również obrzędy religijne oraz codzienne życie mieszkańców. W 1897 roku powstało monumentalne przedstawienie Wielkiej Soboty ze sceną święcenia pokarmów. Rozgrywająca się w centrum wsi, na tle bielonych, krytych strzechą chałup wielopostaciowa scena stała się dla artysty pretekstem do podjęcia rozwiązań formalnych – ciekawego kadrowania, zastosowania kontrastowych i intensywnych barw oraz zróżnicowanej faktury z impastami zamaszyście kładzionych farb. Obraz zdaje się być ilustracją opowieści Tetmajera o obrzędzie święcenia w Bronowicach, podczas którego „[…] dziewki i dzieci strojne i barwne, jak polnych maków grzędka na płowej ziemi szeregami koło cebrów stają, a przed każdą żółty koszyk ze święceniem, ciemny dzbanek na wodę, którą ksiądz poświęcił. Wesoło już w tym gronie i gwarno, bo krakowskie kobiety milczące stać nie umieją, zwłaszcza jeżeli tak pięknie, jasno i barwnie, jak kwiaty są postrojone. [...] I za chwilę przez tę grzędę pstrych chustek, kwiecistych spódnic i żółtowłosych główek dziecięcych przejdzie biały ksiądz, rzuci w każdy koszyk drobny deszcz wody święconej, pobłogosławi, pogłaska tu i ówdzie dziecko, na końcu szeregów jeszcze się obróci i powie Alleluja”. Urszula Kozakowska-Zaucha